بازار بزرگ استانبول ( Grand Bazaar )
بازار بزرگ استانبول یا گرند بازار استانبول یکی از بازارهای استانبول که بسیار پرطرفدار است و گردشگران زیادی را بصورت سالانه به سمت خود می کشاند. بازار بزرگ استانبول که بازاری سرپوشیده است به زبان ترکی کاپالی چارشی (به معنای بازار سرپوشیده) نامیده میشود.
دکان داران بازار آن را سرپوشیده کردند تا تجارت بدون توجه به اوضاع آب و هوا ادامه یابد. سامانه ای از دروازه های قفل شو نیز فراهم گردید تا این شهر کوچک را در شب ها قرق کند. سابقا" در اینجا در هر کوچه (سرای) یک صنف مشغول به کار بوده است که تولیدات دستی تحت کنترل شدید و احترام به اخلاق و عرف تجاری بسیار رایج بوده است
در خیابان اصلی بازار، اکثرا" جواهر فروشان و در بازار کناری آن نیز طلا فروشان حضور دارند. امکانات خرید و فروش برای گروههای توریستی که به استانبول سفر میکنند ، در مدخل ورودی بازار ساخته شده است. بازار سرپوشیده در تمامی ساعات کاری روز در حال فعالیت می باشد. کسبه، گردشگران را با اصرار فراوان به دکانهای خویش دعوت می کنند.
بازار بزرگ استانبول و بازار ادویه به قدری جذابیت دارد که اگر ساعتها در آنها بچرخید و سیاحت کنید، ذرهای احساس خستگی نخواهید کرد. سعی کنید خیابانها و مناطق اطراف بازار را نیز ببینید؛ مخصوصا خیابان نور عثمانیه و مغازههای فرش و گلیم، جواهر فروشی و عتیقه فروشیهای آن. خیابانهای باریک و نسبتا فرسودهی این منطقه مملو از مغازهها، دکهها و بساطهایی است که هر نوع کالایی را با قیمتهای مناسب میفروشد. خیابانهای اطراف بازار پر از افراد محلی است که در حال خرید کردن و چانهزنی هستند. اگر چه اکثر ساختمانهای دوران عثمانی مدتها است که از بین رفته است، اما ساختار این منطقه هنوز هم نشان میدهد که این شهر در گذشتههای دور، وقتی که مرکز یک امپراتوری عظیم بوده، چگونه و به چه شکل بوده است. مسجد سلیمانیه که یکی از شاهکارهای به جا مانده از «معمار سنان» است، در بالای یک تپه و در نزدیکی بازار بزرگ استانبول واقع شده است و ارزش این را دارد که قبل از گردش در بازار، از این مسجد زیبا دیدن کنید. مسجد رستم پاشا و مسجد جدید، هر دو در نزدیکی محلهی امینونو و در کنار ساحل واقع شدهاند و بازدید از آنها خالی از لطف نیست. البته برای گشت و گذار در منطقهی بازار بهتر است که از سمت بازار بزرگ یا همان «کاپالی چارشی» گردش خود را شروع کنید و به سمت پایین و به طرف محلهی امینونو (Eminonu) پیش بروید. اگر این مسیر را به طور برعکس طی کنید، یعنی از سمت امینونو به سمت بالا و به طرف بازار بزرگ حرکت کنید، طی کردن مسیر سربالایی ممکن است برای شما دشوار باشد.
یک نفس عمیق بکشید و وارد این هزارتو شوید. بازار بزرگ استانبول دارای ۶۵ خیابان سر پوشیده است که روی هم رفته ۴۰۰۰ مغازه، کافه، رستوان، مسجد و محوطه باز را شامل میشود. گفته میشود که بازار بزرگ استانبول قدیمیترین و بزرگترین بازار سر پوشیده در دنیا است که در آن انواع مغازهها در زیر یک سقف گرد هم آمدهاند؛ ادعایی که خیلی هم دور از ذهن به نظر نمیرسد. همچنین گفته میشود که سمجترین فروشندگان دنیا نیز در این بازار وجود دارند، به طوری که در فروشندگی بسیار مهارت داشته و شما را متقاعد خواهند کرد تا خرید کنید. به این دلیل است که در زمان ورودتان به این بازار باید یک نفس عمیق بکشید و حالت دفاعی به خودتان بگیرید و بعد وارد شوید. عجیب این است که بازار گرمیهای مغازهداران و تنوع کالاها طوری شما را مسحور میکند که از گردش در این بازار، ذرهای احساس خستگی نخواهید کرد.
بازار بزرگ استانبول به دستور سلطان محمد دوم معروف به سلطان محمد فاتح در سال ۱۴۶۱ و پس از فتح قسطنطنیه (استانبول امروزی)، بر روی خرابههای بازار دوران بیزانس ساخته شد که در سالهای گذشته، دوبار در اثر آتشسوزی تخریب شده است. یکبار در سال ۱۹۴۲ این بازار دچار حریق شد که خرابیهایی برجای گذاشت و یکبار هم در سال ۱۹۵۴ که در اثر یک آتشسوزی مهیب این بازار تقریبا نابود شده بود، اما در هر دو مورد بازار به سرعت و شبیه به ساختار اولیهی خود بازسازی شد و طرح قدیم خود را با آن طاقها و قوسهای گذرگاههایش حفظ کرد. حتی سعی شد که آبخوریهایی که در فواصل منظم در وسط گذرگاههای بازار وجود داشت نیز دوباره در جای قبلی خود با کاشی و سنگ مرمر ساخته شود.
جالب این است که فروشندگان در این بازار به چندین زبان صحبت میکنند و از شما میخواهند که به کالاهای آنها نگاهی بیندازید. در حالی که در بازار میچرخید و به انواع کالاهای چرمی، قالیچه و گلیم، ظروف سرامیکی، پوشاک، طلا و پارچه و منسوجات نگاهی میاندازید، میتوانید در یکی از کافهها توقف کنید و چای بنوشید. بخش نسبتا بزرگی از کالاهای این بازار، اشیاء خرده ریز و زیورآلات بدلی است که به طور خاص برای فروش به توریستها تهیه و تولید شده است، اما بخش جداگانهای به نام IC Bedestan برای فروش عتیقه جات در مرکز بازار وجود دارد که در زبان فارسی به معنای بازار اندرونی است. روزگاری بخش مرکزی بازار به عنوان یک دژ حفاظتی کاربرد داشته و از کالاهای گران قیمت بازار محافظت میکرده است. این بخش از بازار که امروزه مرکز عتیقه فروشی است، همیشه اشیاء بسیار زیبایی برای فروش دارد. در بیرون در غربی بازار، sahaflar carsisi یا همان بازار صحافها وجود دارد که در آن کتابهای قدیمی و دست دوم و همچنین کتابهای چاپ جدید به فروش میرسد. تعداد انگشت شماری کتاب فروشی در این بازار وجود دارد که کتابهای نادر و کمیاب را به خریداران خاص این نوع کتابها عرضه میکنند. به هر حال فراموش نکنید که چه در حال چانه زدن برای خرید یک جفت کفش باشید یا در حال خرید یک فرش آنتیک و قدیمی، فروشنده بهترین قیمت را زمانی به شما پیشنهاد میکند که ببیند شما در حال ترک مغازه هستید و از خرید کردن منصرف شدهاید.
برای اینکه در این بازار پر پیچ وخم راه خود را به راحتی پیدا کنید، به علامتها و تابلوهای نصب شده توجه کنید. این تابلوها به شما میگویند در کدام خیابان بازار قرار دارید یا اینکه راه خروج را به شما نشان میدهند. البته گم شدن در این بازار چندان عجیب نیست، بنابراین خیلی نگران نباشید و با دقت به تابلوها و علائم توجه کنید.
بازار ادویه که با نام بازار مصریها نیز شناخته میشود بسیارجذاب و وسوسه انگیز است. این بازار بسیار کوچکتر از بازار بزرگ استانبول است، اما بسیار رنگارنگتر از آن است. قدمت بازار ادویه به قرن ۱۷ بر میگردد و به منظور ایجاد درآمد جهت حفظ و مرمت مسجد جدید ساخته شد. در زمانهای گذشته، این بازار پر از کیسههای ادویه و داروهای گیاهی بوده است که با کشتی از مصر و جزایر ادویه به این منطقه آورده میشدند. اگر چه امروزه تعداد مغازههای سوغاتی فروشی، روز به روز در این بازار افزایش پیدا میکند، اما هنوز هم دکهها و مغازههای بیشماری وجود دارد که پر از کیسههای ادویه و گیاهان معطر با خواص دارویی است. البته زعفران ایرانی نیز در این بازار به فروش میرسد که در این منطقه بسیار خواهان و طرفدار دارد. آجیل، خشکبار و شیرینیهای لذیذ از جمله lokum (یک نوع راحتالحلقوم)، چای و قهوهی ترک نیز به وفور در این بازار عرضه میشود. خیابانهای باریک و پیچ در پیچی که در هر دوطرف این بازار وجود دارد مملو از دکههایی است که خوراکیها و مواد غذایی مشابه بازار را با قیمتهایی بسیار پایینتر به مشتریان میفروشد.
آدرس: استانبول، میدان ینی جامی